Niacyna, inaczej znana jako witamina B3 lub PP (Pelagra-Preventing), to rozpuszczalna w wodzie witamina o kluczowym znaczeniu dla wielu procesów metabolicznych w organizmie.
Niacyna odgrywa kluczową rolę w metabolizmie energetycznym. Jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania enzymów zaangażowanych w przemiany węglowodanów, tłuszczów i białek. Pomaga organizmowi w przekształcaniu tych składników pokarmowych w energię, którą można wykorzystać do różnych funkcji fizjologicznych.
Właściwości niacyny
Warto zaznaczyć, że niacyna została pierwotnie odkryta jako witamina zapobiegająca pelagrze, ciężkiej chorobie spowodowanej niedoborem witaminy B3. Pelagra charakteryzuje się objawami takimi jak bóle skórne, biegunka, problemy trawienne i zaburzenia psychiczne. Dzięki suplementacji niacyną i odpowiedniej diecie, pelagra jest obecnie rzadko spotykana.
Niacyna ma także korzystny wpływ na zdrowie serca poprzez regulację poziomu "złego" cholesterolu (LDL) i trójglicerydów we krwi. Działa poprzez podwyższanie poziomu "dobrego" cholesterolu (HDL) oraz redukcję produkcji niekorzystnych lipidów w wątrobie.
Witamina B3 odgrywa istotną rolę w funkcjonowaniu układu nerwowego, wpływając na syntezę neuroprzekaźników, w tym serotoniny, co może mieć wpływ na nastrój i zachowanie. Jest wskazana do suplementowania w trakcie terapii schorzeń i zaburzeń psychicznych, m.in. depresji.
W praktyce klinicznej niacyna jest stosowana do leczenia różnych schorzeń, takich jak hipercholesterolemia (podwyższony poziom cholesterolu) i hipertriglicerydemia (podwyższony poziom trójglicerydów).
Naturalne źródła niacyny znajdują się w wielu produktach spożywczych, w tym mięsie, rybach, orzechach, produktach z pełnego ziarna (np. pełnoziarniste makarony i mąka, ryż brązowy) oraz produktach mlecznych. Ponadto, niacyna jest syntetyzowana w organizmie z aminokwasu o nazwie tryptofan. Odnaleźć go można w serach pleśniowych, pieczarkach i niektórych produktach sojowych.
Niacyna w kosmetyce
Niacyna, znana także jako niacynamid, ma również znaczenie w dziedzinie kosmetyki i pielęgnacji skóry. Przede wszystkim, jest ceniona ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne i zdolność do regulacji produkcji sebum. Działa na receptory skóry, co pomaga w kontrolowaniu wydzielania łoju, zmniejszając ryzyko powstawania zaskórników i zmniejszając trądzik. Jest często stosowana w produktach do pielęgnacji skóry trądzikowej, takich jak peelingi enzymatyczne i chemiczne oraz kremy czy serum.
Co więcej, niacyna może wpłynąć na strukturę skóry, pomagając w zredukowaniu widoczności porów, wygładzeniu naskórka i poprawie elastyczności skóry. To czyni ją popularnym składnikiem w produktach przeciwstarzeniowych: kremach, maskach i maseczkach.
Niacyna może pomóc w rozjaśnianiu przebarwień skóry, takich jak plamy słoneczne i przebarwienia potrądzikowe. Działa poprzez hamowanie produkcji melaniny i rozjaśnianie istniejących przebarwień. Dodatkowo zwiększa również zdolność skóry do zatrzymywania wilgoci, co przekłada się na lepsze nawilżenie cery, poprawę jej miękkości i jędrności.